ظرفیت اندیشه علامه جعفری در تحول علوم انسانی

❖ظرفیت اندیشه علامه جعفری در تحول علوم انسانی

• علامه محمدتقی جعفری از علمای برجسته و کمتر شناخته شده قرن اخیر می باشد. او بواسطه احاطه به علوم اسلامی و البته مطالعات جدی در علوم و فنون جدید، تبدیل به فردی شده بود که با حوزویان و دانشگاهیان توامان در ارتباط بود و از این رهگذر آثار ارزنده ای در رشته های مختلف پدید آورد که بخش مهم آنها در زمینه ارتباط علوم انسانی و علوم اسلامی و امتداد مبانی اسلامی در علوم انسانی قابل استفاده است.

• اگر (تفسیر، تحلیل و نقد مثنوی) مینویسد درواقع در پی احیا و آشنایی زدایی از این ظرفیت و میراث مهم ادبی و عرفانی با تلفیقی از مباحث اسلامی و غربی است.

• اگر شرح نهج البلاغه(که متاسفانه ناتمام ماند) می نویسد، در پی شناسایی و نمایاندن ظرفیت های علمی و تمدنی این کتاب سترگ و میراث امیر مومنان علی (ع) است.

• اگر در کلام، جبر و اختیار، الامر بین الامرین و فلسفه دین مینویسد، بدنبال احیای ظرفیت های کلام اسلامی در دوران جدید است.

• در آثاری همچون (حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب) و (حکمت اصول سیاسی اسلام) شاهد تلاش های ایشان درجهت معرفی دیدگاه اسلامی در حقوق بشر و علوم سیاسی هستیم.

• آثار فلسفی او همچون (همگرایی دین و دانش)،(نهاﻳﮥ الادراک الواقعی بین الفلسفه القدیمه والحدیثه)،(تحقیقی در فلسفه علم) بدنبال حل معضلاتی همچون نسبت دین و علم، نسبت فلسفه قدیم و جدید و تبیین دیدگاه اسلامی در فلسفه علم می باشد.

• (زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام)،(موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانی) نشان دهنده تلاش های ایشان درجهت امتداد مبانی اسلامی به مباحث عینی همچون مباحث هنری می باشد.

• او در (تعبد و تعقل در فقه اسلامی) و (کاوش های فقهی) بدنبال ظرفیتهای مهم و مغفول فقه می گردد. و همچنین آثاری انسان شناسانه ازقبیل (ارتباط انسان – جهان)،(ایده‌آل زندگی و زندگی ایده‌آل)،(آفرینش و انسان)،(شناخت انسان در تصعید حیات تکاملی)،(انسان در افق قرآن) و (حرکت و تحول از دیدگاه قرآن) در شکل دهی پایه های علوم انسانی میتواند منشا اثر باشد.

• دغدغه های فرهنگی ایشان منجر به آثاری همچون (طرحی برای انقلاب فرهنگی) و (فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو) شد.

• (بررسی فقهی و حقوقی طرح ژنوم انسانی) هم تلاش علامه جهت موضوع شناسی فقهی و قدری فراتر رفتن از چارچوب مستحدثات بود.