ظرفیت اندیشه شهید بهشتی در تحول علوم انسانی

❖ ظرفیت اندیشه شهید بهشتی در تحول علوم انسانی

• شهید بهشتی(ره) یکی دیگر از نظریه پردازان انقلاب اسلامی می باشد که در تاریخ معاصر ایران در عرصه های مختلف چه از لحاظ فکری و چه از لحاظ عملی تاثیرگذار بوده است.

• شهید بهشتی ایستاده بر پایگاه فکری خاص خود _حکمت متعالیه و فقه جواهری_ سعی می نمود که نظام های علمی و فرهنگی موجود در تراث را فعال نموده و بر اساس اقتضائات زمان و مکان _غیرمنفعلانه_ به طرح و حل مسائل بپردازد.

• ایشان با اتکاء به این پایگاه خاص به بررسی دقیق و اجتهادی آثار و متون اصیل و دست اول فلاسفه غربی (همچون هگل، کانت ، مارکس و فوکو ) به صورت گروهی و با استفاده از متخصصان مربوطه و به نقد منصفانه و واقع بینانه آراء و ساختار های برآمده از این آراء می پرداخت.

• ایشان علاوه بر رویکرد نظری به مباحث سعی می کرد ، رفت و برگشت تئوریک با عمل نیز داشته باشد لذا در عرصه های حکمرانی اعم از تعلیم و تربیت ، تاسیس حزب جمهوری اسلامی به عنوان حزب برآمده از فقه سیاسی و نقش بنیادین در تدوین قانون اساسی و طراحی نهادهای انقلابی و ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران خوش درخشید که این نظریه ها ریشه در هستی و معرفت شناسی خاصی داشت که بر گرفته از ظرفیت موجود در تراث شیعی است .

• آثار برجای مانده از قلم یا سخنرانی های شهید بهشتی نمایاننده ابعادی کمتر دیده شده از اندیشه انقلاب اسلامی است و خصوصا در زمینه نسبت علوم انسانی و علوم اسلامی و امتداد مبانی اسلامی در علوم انسانی که حرف های تازه ای برای گفتن دارد.

• «نسبت علوم انسانی و علوم اسلامی»، «کوششی نو در راه شناخت تحقیقی اسلام» و «طرح علمی موسسه تحقیقاتی مسائل اسلامی» ، درمجموع طرح عملیاتی ایشان برای تحقق علوم انسانی اسلامی است.

• «شناخت اسلام» تلاش ایشان برای یک معرفی مختصر و درعین حال نوگرایانه از منظومه تعالیم اسلامی است. «در مکتب قرآن» و دیگر آثار قرآنی ایشان ، دریچه ای تازه برای ورود به فضای قرآن شناسی و تفسیر علی الخصوص اجتماعی قرآن است.

• «نظام اقتصادی در اسلام»و «بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام» دغدغه های اقتصادی ایشان را می نمایاند و جلسه آخر حزب جمهوری اسلامی که منجر به واقعه هفت تیر شد، با موضوع تورم برگزار شده بود که مشخص کننده دغدغه های ایشان ناظر به عینیت و کف صحنه است.